Başlık tekerleme gibi olacak ama başka bir tarifi de yok. Sosyal ağlarda yeni kurulan bir sitenin ya da yeni açılan bir hesabın birkaç günde 10.000 ya da daha fazla takipçiye sahip olmasına şaşırdığınız oldu mu? Eğer popüler bir sanatçı ya da figür değilseniz, 10.000 üzeri sayılar görmek normal şartlar altında zor. Ya da ayda bin adet satan bir derginin, satış sayılarının 100 katı takipçi elde etmesi, birkaç gün içinde mümkün değil. Ama bunlar oluyor.

Peki nasıl?

İnternette sahte ve gerçek sosyal ağ heapları satan kişiler var. Örneğin ‘bayrağımızın üzerindeki yıldızı seven bir milyon kişi’ diye bir Facebook grubu açılıyor. Siz de beğeniyorsunuz. Daha sonra bu grup yeterli sayıya ulaştığında, bir kişi ya da kuruluşa satılıyor ve adı değişiyor. Örneğin X pazarlama firması, 100 liraya sattığı taklit telefon için bu yerin adını kendi şirketinin adı ile değiştiriyor ve ürünle ilgili pazarlama mesajlarını yayınlamaya başlıyor. Siz durumu fark edip gruptan çıkana kadar, bu mesajlarla karşılaşıyorsunuz.

Bir diğer yöntem sahte hesaplar açıp satmak. Ancak bu hesaplar kolay fark edildiği için eksisi kadar kullanılmıyor. Çin gibi kalabalık ülkelerde gerçek kişiler de bunu iş olarak yapabiliyor. Ancak yerli hesabınızın yabancı isimlerle dolması da istenen bir durum olmadığından, yerli kullanıcı satan kişiler de türedi ancak ne derece başarılı olduklarını değerlendirecek bir verimiz yok.

Bu sistemde size örneğin her 1000 Twitter ya da Facebook takipçisi başına bir fiyat biçiliyor ve siz ‘pazardan’ bütçe ve ihtiyacınız ölçüsünde takipçi satın alıyorsunuz. Bunların kim olduğunu elbette bilmiyorsunuz. Sadece ‘kelle’ hesabı yapılıyor. Sahte hesap da olabilir gerçek de.

Ancak bu sahtekarlıktan daha kötü olan şey, size bu alışveriş karşılığında hiçbir şey verilmemesi. Son örnek Instagram.  Aşağıdaki tabloda bu sahtekarlığın yapıldığı bir sitenin tarifesi görülüyor.

Eğer bu tuzağa düşerseniz, sizden hesap bilgileriniz alınıyor ama karşılığında bir şey verilmiyor. Kartınızdan ne çekileceği, hesap bilgilerinizle neler yapılacağı tamamen dolandırıcıların insafında.

Instagram’ın, bu dolandırıcılıkla bir ilgili olmadığı gibi, yapabilecekleri bir şey de yok. Güvenlik firmalarının da yapabileceği bir şey yok zira burada bir virüs ya da casus yazılım söz konusu değil. Bu tip dolandırıcıların eline düşmemek tamamen size düşüyor. Uyanık olmalı ve  size sunulan her türlü fırsatı sorgulamalısınız.